برای دریافت فایل لایه باز می توانید به آیدی https://telegram.me/tarhchy_ir در تلگرام درخواست خود را ارسال نمایید
مجموعه دانشهایی که مقدمه علوم دسته اول محسوب میشوند، یعنی پس از شکلگیری هستههای اولیه علومی همچون فقه، تفسیر، کلام و … در اثر گسترش مباحث و نیز ظهور دیدگاههای مختلف و متعدد، دانشمندان این علوم، نیازمند معیارها و ملاکهایی برای سنجش و نیز ترویج و آموزش دانستههای خود شدند و این عامل خود منجر به شکل گیری علوم دیگری هم چون اصول فقه و یا بخش عقلی علم کلام، فلسفه، منطق و رجال و … گردید.
این علوم نیز در مواردی دارای منابع دینی هستند، بسیاری از مسائل علمِ اصول فقه، برگرفته از آیات قرآن و روایات است؛ و البته منبع اصلی این علوم برون دینی و عقلی است. با این حال به دلیل دینی بودن انگیزه فراگیری این علوم و نیز این که مقدمه علوم دسته اول هستند، و هم چنین تطبیق بسیاری از تعالیم دینی بر آموزههای این علوم، این علوم نیز اسلامی محسوب میشوند.
مثلاً دانش منطق، فلسفه، جزو علوم وارداتی هستند که در قرن سوم هجری و در پی نهضت ترجمه، به عالم اسلام منتقل شدهاند ولی در متون دینی مباحثی درباره توحید، و صفت خداوند و یا استدلال بر وجود خداوند آمده است که قابل تطبیق بر مسائل فلسفی هستند و بلکه در برخی موارد بدون مقدمات فلسفی قابل فهم نیستند. به عنوان مثال آیات اول سوره حدید و سوره اخلاص که طبق روایت فهم آن از عهده عالمان آخر الزمان برمیآید. و یا خطبه اول نهج البلاغه، که معارف بلند توحیدی را بیان میکند. و نیز برخی از آیاتی که حالت استدلالی دارند مثل آیه ۳۵ و ۳۶ سوره طه.
به علاوه که بسط و گسترش این علوم و پالایش آنها از موهومات و افزودن مسائل جدید و ترویج این علوم، همه مدیون مجاهدتهای بیدریغ عالمان مسلمان است.